Hướng Dẫn Phòng Bệnh Marek Trên Gà Và Cách Điều Trị Hiệu Quả

Bệnh Marek trên gà (teo chân gà hay ung thư gà) là một bệnh truyền nhiễm có tỷ lệ tử vong cao. Virus thuộc nhóm Herpes, gây bệnh, lây truyền qua đường hô hấp và tiêu hóa. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn các biện pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả nhất.

Nguyên nhân gây bệnh Marek ở gà là gì? Bệnh lây truyền như thế nào?

Bệnh Marek ở gà lần đầu tiên được phát hiện bởi người Hungary Jozsef Marek dưới tên viêm đa dây thần kinh vào năm 1906. Phải đến năm 1926, ông mới xác định được nguyên nhân gây bệnh là do virus.

Bệnh Merek ở gà do một loại virus thuộc nhóm Herpes B gây ra, được Biggs và Churchill xác định vào năm 1967. Đến nay, đã tìm thấy ba chủng, trong đó huyết thanh type 1 là quan trọng nhất ở gà vì khả năng tạo ra khối u độc lực. Virus gây bệnh Merek có thể tồn tại trong phân gà 6 tháng hoặc trong nang lông gà 4-5 tháng, vì vậy khi phòng bệnh cần chú ý vệ sinh chuồng trại.

Virus gây bệnh Marek có thể bị tiêu diệt bởi các chất khử trùng thông thường và bị bất hoạt ở pH = 3 hoặc pH = 11 trong khoảng 10 phút. Nhiệt độ càng cao, virus càng chết nhanh. Cụ thể: 37 0 C trong 18 giờ, 56 0 C trong 30 phút, 60 0 C trong 10 phút. Tuy nhiên, virus có thể tồn tại trong phân và nang lông gà trong thời gian rất dài, từ 6 tháng đến 1 năm.

Sự lây truyền của bệnh Marek

Bệnh Marek ở gà có thể lây truyền qua đường hô hấp từ gà bệnh sang gà khỏe, vì mầm bệnh Marek có trong nang lông, da gà bị bong tróc của gà bệnh và mầm bệnh trong bụi. Bệnh có thể lây truyền qua đường tiêu hóa như thức ăn, nước uống, dụng cụ chăn nuôi mang mầm bệnh và trại giống bị ô nhiễm mầm bệnh từ nang lông. Do đó, bệnh sẽ lây lan nhanh giữa gà bệnh và gà khỏe. Bệnh không lây truyền từ gà mẹ sang trứng. Gà con một ngày tuổi dễ mắc bệnh Marek, gà thường phát bệnh sau 6 tuần tuổi. Nhận biết sớm các triệu chứng của bệnh để có biện pháp phòng ngừa cho các đàn khác trong trại.

Triệu chứng lâm sàng và tổn thương.

Tùy thuộc vào độc lực của chủng virus, gà bị nhiễm bệnh Marek có thể biểu hiện là mãn tính hoặc cấp tính. Thời gian ủ bệnh kéo dài hơn 2 tuần. Mỗi cá thể có các triệu chứng lâm sàng đặc trưng riêng.

Xảy ra chủ yếu ở nhóm từ 2 đến 7 tháng tuổi, tỷ lệ tử vong dao động từ 10-15. Xác định dạng mãn tính dựa vào đặc điểm của dạng mắt, dạng thần kinh và dạng da.

Các tổn thương ở gà mắc bệnh Marek mãn tính bao gồm gầy gò, viêm và tăng sản dây thần kinh ngoại biên và teo cơ.

Gà có biểu hiện mù do viêm kéo dài, nhận biết bằng đồng tử bị lệch sang một bên. Nếu ở giai đoạn đầu, viêm mắt nhẹ. Mống mắt màu cam chuyển sang màu xám đen do thâm nhiễm tế bào lympho. Gà nhạy cảm với ánh sáng, phản xạ mổ giảm dần.

Đây là một dạng quan trọng khi nhận biết bệnh Marek ở gà. Gà đi lại khó khăn do liệt một hoặc cả hai chân hoặc cánh. Gà chết do khó thở do liệt dây thần kinh giao cảm, hoặc chết đói và các nguyên nhân khác gây viêm dây thần kinh đùi khiến gà không đi lại được. Dây thần kinh đùi lớn hơn bình thường từ 4-5 lần.

Có nhiều khối u nhỏ trên da, đặc biệt là ở lỗ chân lông của gà bị bệnh.

Những người tìm hiểu kiến thức đá gà 78win chia sẻ: Nhóm tuổi chủ yếu ảnh hưởng đến gà 6-9 tuần tuổi (nhưng cũng xảy ra ở gà 3-4 tuần tuổi). Gà chết đột ngột, không có bất kỳ dấu hiệu thần kinh tại chỗ nào. Tỷ lệ tử vong phụ thuộc vào độc lực của vi-rút, đường lây nhiễm và độ tuổi. Tỷ lệ tử vong có thể lên tới 60-70%. Tổn thương khối u ở các cơ quan nội tạng như tim, gan, lách, thận, phổi, buồng trứng, dạ dày tuyến và tinh hoàn. Các khối u có dạng hạt hoặc lan rộng không có ranh giới với mô bình thường. Những khối u này khiến gan và lách sưng to gấp nhiều lần so với bình thường.

Dựa trên đặc điểm dịch tễ, biểu hiện lâm sàng và tổn thương đặc trưng, có thể đưa ra chẩn đoán một phần.

Chẩn đoán bệnh Marek cần phân biệt với bệnh bạch cầu, bệnh nhiễm độc tố nấm ở gà.

Khi chẩn đoán bệnh Marek ở gà cần so sánh với bệnh Leukosis để có kết quả tốt nhất. Sau đây là một số so sánh về đặc điểm và tổn thương.

	Bệnh Marek	Bệnh bạch cầu lympho
Đặc điểm	Lớn hơn 6 tuần tuổi Liệt chân và tay Tỷ lệ bệnh tật trên 5%	Lớn hơn 14 tuần Không có dấu hiệu tê liệt Dưới 5%
Bệnh lý học	Thần kinh bị sưng Túi Fabicius sưng hoặc teo Khối u ở da, cơ và các cơ quan nội tạng	Không sưng thần kinh Túi Fabicius có khối u Hiếm khi có khối u ở da và cơ

Chẩn đoán bệnh Marek ở gà bằng xét nghiệm

Khi nghi ngờ bệnh Marek ở gà, chúng ta có thể lấy mẫu mô như gan, lách, thận, dạ dày tuyến,… để xét nghiệm mô bệnh học hoặc PCR.

Đối với gà đã tiêm vắc-xin Marek, chúng ta có thể kiểm tra hiệu quả của vắc-xin bằng cách lấy mẫu lông gà lúc 5-6 tuần tuổi để xét nghiệm PCR. Xem kết quả dương tính có trùng khớp với loại vắc-xin đã tiêm hay không.

• Nếu kết quả dương tính trùng khớp với loại vắc-xin thì việc tiêm chủng được coi là thành công.
• Nếu kết quả xét nghiệm dương tính với chủng vi-rút từ môi trường thì chứng tỏ con gà đã bị nhiễm vi-rút từ môi trường.
• Nếu kết quả âm tính, nghĩa là việc tiêm vắc-xin không thành công (tỷ lệ tiêm vắc-xin cho gà không cao hoặc vắc-xin không thành công).

Cách điều trị bệnh Marek ở gà

Như đã biết, nguyên nhân gây bệnh Marek là do virus, hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Chỉ có thể sử dụng thuốc hỗ trợ như vitamin C và kháng sinh để phòng ngừa thứ phát cho gia cầm khỏe mạnh. Cần loại bỏ gà bệnh ra khỏi đàn và tiêu hủy.

Việc phòng bệnh Marek ở gà được chia thành hai giai đoạn chính được tổng hợp từ 78win như sau:

• Khi không có bản dịch
• Khi dịch bệnh bùng phát

Các trang trại nuôi gà chưa có bệnh Marek có thể phòng ngừa bệnh bằng các biện pháp sau:

• Biện pháp tốt nhất là tiêm vắc-xin để phòng bệnh cũng như áp dụng an toàn sinh học để đảm bảo sức khỏe cho đàn gà.
• Các biện pháp an toàn sinh học tốt sẽ làm giảm sự phơi nhiễm.
• Nhập khẩu và xuất khẩu gà vào và ra khỏi trang trại
• Quản lý chặt chẽ người và phương tiện ra vào trại, khử trùng để phòng ngừa dịch bệnh lây lan.
• Khử trùng chuồng trại định kỳ một lần một tuần.
• Quản lý đàn tốt và dinh dưỡng hợp lý sẽ giảm thiểu căng thẳng cho gà ở các giai đoạn khác nhau như thay đổi thời tiết và vận chuyển gà.
• Bổ sung dung dịch khoáng uống Biosol Poultry cũng như Vitamin C trong những giai đoạn này để tăng cường khả năng miễn dịch cho đàn gia cầm.
• Tiêm vắc-xin phòng bệnh Marek cho gà con từ 1 ngày tuổi là phương pháp được áp dụng phổ biến tại Việt Nam, mang lại kết quả phòng bệnh tốt cho đàn gà được tiêm vắc-xin đúng quy trình.

Thông báo cho thú y địa phương, không vứt gà chết bừa bãi, không bán gà. Cần tiêu hủy gà bệnh, gà chết, lông và phân của gà bệnh. Tăng cường khử trùng chuồng trại, tuyệt đối không đưa gà mới vào nuôi chung với gà bệnh. Để chuồng trống ít nhất 6 tháng trước khi đưa lứa gà mới vào.

Cuối cùng, chúng tôi rất vui khi được gửi đến bạn những thông tin hữu ích về bệnh Marek trên gà. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi hoặc cần thêm thông tin, vui lòng liên hệ với tôi!